Omurga kırığı, bir omurun kırılması ve/veya çıkmasıdır. Çoğu omurga kırığı, araba kazaları, düşme veya yüksek hızlı çarpmadan kaynaklanan yaralanma veya travmadan kaynaklanır. Bu kazalardan kaynaklanan yaralanmalar, hafif kas ve bağ gerilmeleri olabileceği gibi, daha ciddi kırıklar ve omurilik hasarı da olabilmektedir. Kırıklar tedavi edilmezse kalıcı omurilik yaralanmasına, sinir hasarına ve felce neden olabilir.

Omurga kırığı türleri şunlardır:

• Çökme kırığı: Genellikle osteoporoz, bir tümör veya omurgadaki diğer anormalliklerden kaynaklanır. Ön omur kırılır ve bozulur, omurun arkası sabit kalır.
• Eksenel patlama kırığı: Düşme veya dikey darbe nedeniyle omurun hem ön, hem de arkasında oluşan yükseklik kaybından kaynaklanır.
• Şans (Chance, emniyet kemeri) kırığı: Şiddetli bir öne bükülme yaralanması nedeniyle, omurların ayrılmasından kaynaklanan kırıktır. 

Omurga Kırığının Belirtileri

Yaralanmanın ciddiyetine ve konumuna göre değişir. Tüm kırıklar omurilik yaralanması ile sonuçlanmadığı gibi, omuriliğin kopması de nadiren yaşanır. En yaygın semptomu, hareketle birlikte şiddetlenen sırt ağrısıdır.

Omurga kırığı belirtileri:

• Sırtta veya boyunda ağrı
• Karıncalanma veya uyuşma
• Uzuvların zayıflığı veya felç
• Kontrolsüz kas spazmları
• Mesane veya bağırsak kontrolünün kaybı

Yüksek enerjili travmaya bağlı bilinç kaybı, acil tahliye ve tedavi gerektirir.

Omurga Kırığının Nedenleri

Yüksek hızlı darbeler, ciddi ortopedik yaralanmalara neden olur.

• Araba veya motosiklet kazası
• Yüksekten düşmek
• Spor kazası
• Şiddet eylemi (ateşli silah yaralanması veya saldırı)

Omurga kırıklarına neden olan diğer durumlar şunlardır:

• Osteoporoz
• Omurga tümörleri
• Omurları zayıflatan koşullar

Tanı Koyma Süreci

Kaza sonucu meydana gelen kırıklarda, acil tıp uzmanının değerlendirmesi gereklidir. Yaralanmalara bağlı olarak, doktorunuzun önerebileceği diğer tanı testleri şunları içerir:

• Omurgadaki kırığın yerini veya anormal hareketini tespit etmek için röntgen
• Kemik yapısındaki değişiklikleri görüntülemek için omurga BT taraması
• Yumuşak doku hasarını belirlemek ve omurilik yaralanmasını değerlendirmek için ise MRI taraması gereklidir.

Tedavi Süreci

Bir kaza meydana geldiğinde ilk adım, kişiyi stabilize etmektir. Başka bir deyişle, kişinin hareket etmesini ve bu nedenle daha fazla yaralanmasını önlemek amacıyla uygun bir müdahale gerekir. Arkalık, sedye veya boyunluk kullanılarak yapılabilir. Omurga kırıklarında yapılmaması gereken, kişiyi bilinçsizce hareket ettirmektir. Stabilize edildikten sonra acil servisteki doktorlar, kırığın ciddiyetine ve konumuna bağlı olarak cerrahi tedavinin gerekli olup olmadığına karar verecektir. 

Bazı küçük kırıklar korse kullanımı, dinlenme ve periyodik takiple, ameliyatsız olarak tedavi edilebilir. Omurilik üzerindeki baskıyı hafifletmek ve omurgayı stabilize etmek amacıyla cerrahi yöntemler önerilebilir.

Acil müdahale sonrası tedavi süreci şu şekildedir.

• Fizik tedavi ve rehabilitasyon programı ile uzmanlar, kişinin günlük yaşamına geri dönmesi için destek planı oluşturur.
• İlaç tedavisi; ağrı, mesane ve bağırsak fonksiyon kontrolü, tansiyon, kas spazmları gibi sağlık sorunları için uygulanır.

EMOT Plus Omurga Sağlığı Merkezi’nde omurga uzmanlarından oluşan deneyimli kadromuz, cerrahi ve cerrahi olmayan yaklaşımları titizlikle uygular. Multidisipliner cerrah ekibinin gerçekleştirdiği ameliyat sonrasında fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanları, kişiselleştirilmiş bir rehabilitasyon programı ile kişiyi destekler. Omurga kırığı tedavisinde uzmanların bir arada potansiyel riskleri yakından değerlendirmesi, daha hızlı bir iyileşme süreci sağlayabilir.