Osteoporoz, kemiklerin zayıflamasına ve kırılgan hale gelmesine neden olur. Kemik erimesi olarak da tanınan hastalıkta kemikler, hafif şiddetli düşme, eğilme veya öksürmeyle bile kırılır. Osteoporoza bağlı kırıklar en sık kalça, bilek veya omurgada meydana gelir. Özellikle kadınlar, menopoz döneminden sonra kemik erimesi riski ile karşı karşıyadır. Ayrıca yaş, ırk, yaşam tarzı seçimleri ve tıbbi durumlar ile tedavileri osteoporoz için diğer risk faktörleridir.

Değiştirilemez Osteoporoz Risk Faktörleri

Kemik erimesi riskinin kontrolünüz dışında olduğu faktörler şunlardır:

Cinsiyet: Kadınların osteoporoz belirtileri erkeklere göre çok daha yüksektir.

Yaş: Yaşlandıkça, kemik erimesi riskiniz artar.

Irk: Beyaz veya Asya kökenliyseniz, osteoporoz riski altındasınız.

Vücut yapısı: Küçük vücut yapısına sahip erkekler ve kadınlar, yaşlandıkça daha az kemik kütlesi çekebilecekleri için daha yüksek risk taşırlar.

Aile: Osteoporozlu bir ebeveyn veya kardeşe sahip olmak ve anne veya babanız kalça kırığı yaşadıysa daha yüksek risk söz konusudur.

Hormon seviyesinin kemik erimesi riskine etkisi

Kemik erimesi riskinin hormon seviyeleri ile yakından ilişkili olduğu gözlemlenmiştir.

Cinsiyet hormonları: Düşük seviyelerde hormon, kemiği zayıflatma eğilimindedir. Menopozdaki kadınlarda östrojen seviyelerindeki düşüş, osteoporoz gelişimi için en güçlü risk faktörlerinden biridir. Erkeklerde testosteron düzeylerini azaltan prostat kanseri tedavileri kemik erimesi riskini arttırır. Kadınlarda ise, östrojen düzeylerini azaltan meme kanseri tedavilerinin kemik kaybını hızlandırma olasılığı vardır.

Tiroid problemleri: Tiroidiniz aşırı aktifse veya çalışması için çok fazla hormon ilacı kullanıyorsanız risk yüksektir.

Ayrıca aşırı aktif paratiroid ve adrenal bezler de osteoporoz risk faktörlerindendir.

Osteoporoz ve Beslenme

Düşük kalsiyum: Yaşam boyu kalsiyum eksikliği osteoporoz gelişiminde rol oynar. Düşük kalsiyum alımı, kemik yoğunluğunun azalmasına, erken kemik kaybına ve kırık riskinin artmasına katkıda bulunur.

Steroidler ve diğer ilaçlar: Prednizon, kortizon ya da kortikosteroid gibi ilaçların uzun süreli kullanımı, kemiğin yeniden yapılanma sürecine müdahale eder.

Yeme bozuklukları: Gıda alımını ciddi şekilde kısıtlamak ve zayıf olmak kemikleri zayıflatmaktadır.

Gastrointestinal cerrahi: Mide boyutunu küçültmek ya da bağırsağın bir kısmını çıkarmak için yapılan cerrahi, kalsiyum gibi besin maddelerini emmek için yüzey alanı miktarını sınırlar.

Tıbbi durumlar

Belirli tıbbi sorunları olan kişilerde osteoporoz riski daha yüksektir:

• Çölyak hastalığı
• Romatizmal eklem iltihabı
• Böbrek veya karaciğer hastalığı
• Enflamatuar bağırsak hastalığı
• Multipil myeloma
• Kanser

İlaçlar: Kemik erimesi, mide reflüsü, kanser, nakil reddi ve nöbetlerle mücadele etmek veya önlemek için kullanılan ilaçlarla da ilişkilendirilmiştir.

Yaşam tarzı

Bazı kötü alışkanlıklar kemik erimesi riskini arttırabilir.

Hareketsiz yaşam tarzı: Oturarak çok zaman geçiren insanlar, daha aktif olanlara göre daha yüksek kemik erimesi riskine sahiptir. Koşmak, zıplamak, yürümek, dans etmek ve ağırlık kaldırmak riski düşürmektedir.

Aşırı alkol ve tütün tüketimi: Günde ikiden fazla alkollü içeceğin düzenli olarak tüketilmesi de osteoporoz risk faktörlerindendir. Tütün kullanımının kemik zayıflığına katkıda bulunduğu gözlemlenmiştir.